* گفتیم كه برای آغاز كار حفظ، پیش از هر چیز باید یك «مصحف حفظ» ـ با توجه به ویژگیهایی كه قبلاً بیان شد ـ تهیه كنید. * پیشنهاد ما این بود كه كار خود را از حفظ جزء سیام (از سورة ناس به سوره نبأ) آغاز كنید و پس از آن به حفظ قرآن از ابتدا اقدام نمایید. * در ماههای اول (دو تا سه ماه اول)، حجم محفوظات جدید شما در هر روز، از «نیمصفحه» تجاوز نكند. سپس این میزان را به یك صفحه افزایش دهید و تا پایان هم به این روند پایبند باشید. * سعی كنید همواره با یك برنامه معتدل پیش بروید. به این منظور برنامه حفظ قسمتهای جدید، تنها در 5 روز هفته انجام گیرد و دو روز دیگر (مثلاً پنجشنبه و جمعه) را به مرور و تثبیت محفوظات پیشین و استراحت و تفریحات سالم اختصاص دهید. * نكته مهم دیگر كه به ویژه برای برنامهریزی و زمانبندی حفظ و مرور به شما كمك میكند این است كه بدانید: در اوایل كار حفظ، اختصاص دادن «یك ساعت» در شبانهروز برای حفظ و مرور محفوظات كافی به نظر میرسد؛ اما به مرور زمان و با افزایش حجم محفوظات، باید این زمان را به تدریج افزایش دهید و در نهایت به 2 ساعت در روز برسانید. البته توجه داشته باشید كه این زمان (مثلاً دو ساعت) نباید در یك نوبت لحاظ شود؛ بلكه سعی كنید در چهار زمان نیمساعته كارهای مربوط به حفظ و مرور روزانه خود را برنامهریزی كنید.[2] * به تجربه برای حافظان ثابت شده است كه همه آنها پس از خو گرفتن با حفظ قرآن، میتوانند به راحتی و با توجه به دیگر مشغلهها و فعالیتهای روزمره، برای حفظ خود نیز برنامهریزی كنند. بنابراین اگر در ابتدا كمی در این كار با سختی مواجه شدید نگران نشوید و همواره به عنایات خداوند و كرامت قرآن دلگرم باشید. اگر در چند ماه اول با سختیهای حفظ قرآن مدارا كنید، بیتردید پس از آن به راحتی و در كنار دیگر فعالیتهای روزمره به كار حفظ و مرور محفوظات نیز خواهید پرداخت. حال فرض كنیم شما با توكل بر الطاف خدای مهربان و با توسل به معصومان (علیهم السلام)، عزم خود را جزم كردهاید و میخواهید ـ مثلاً ـ از ابتدای تابستان كار حفظ قرآن را شروع كنید. بنابراین هدف شما در حال حاضر حفظ استوار و متقن جزء سیام قرآن مجید است. با توجه به اینكه تازه میخواهید به حفظ قرآن بپردازید و قبلاً سابقه انجام آن را نداشتهاید، پیشنهاد میكنیم نكات فوق را مدنظر داشته باشید و با توجه به آنها كار خود را شروع كرده و ادامه دهید. با رعایت نكات فوق شما میتوانید در طول حداكثر سه ماه، جزء سیام را با كیفیتی مطلوب حفظ و ارائه كنید. [3] شما میتوانید از برنامه پیشنهادی زیر برای ماه اول فعالیت خود استفاده نمایید: ماه هفته روز حفظ جدید مرور میانمدت مرور بلندمدت اول اول ش ناس ـ فلق ـ توحید ----- ----- ی مسد ـ نصر محفوظات روز قبل ----- د كافرون ـ كوثر محفوظات دو روز قبل ----- س ماعون ـ قریش محفوظات سه روز قبل ----- چ فیل ـ همزه محفوظات چهار روز قبل ----- پ ----- تثبیت محفوظات هفته ج ----- دوم ش عصر ـ تكاثر محفوظات یك هفته اخیر محفوظات هفته اول ی قارعه // // د عادیات // // س زلزال // // چ بینه (1ـ5) // // پ ----- تثبیت محفوظات هفته ج ----- مرور همه محفوظات سوم ش بینه (5 تا آخر) محفوظات یك هفته اخیر محفوظات دو هفته اول ی قدر ـ تین // // د علق // // س انشراح ـ ضحی // // چ لیل // // پ ----- تثبیت محفوظات هفته ج ----- مرور همه محفوظات چهارم ش شمس محفوظات یك هفته اخیر محفوظات سه هفته اول ی بلد (1 تا 10) // // د بلد (11 تا آخر) // // س فجر (1 تا 16) // // چ فجر (17 تا آخر) // // پ ----- تثبیت محفوظات هفته ج ----- مرور همه محفوظات (نیمجزء دوم جزء سی) در ضمیمه (1) جدول حفظ جزء سیام به طور كامل آمده است. یادآوری نكات مربوط به مرور محفوظات پیشتر گفتیم كه مرور محفوظات باید در سه مرحله انجام گیرد: در كوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت. «مرور در كوتاهمدت» مربوط به روزهایی است كه شما قسمت جدیدی را حفظ میكنید.[4] چنانچه قبلاً هم گفتهایم، لازم است قسمتهایی را كه جدیداً حفظ میكنید در همان روز، بین 10 تا 20 بار تكرار كنید. این میزان تكرار برای یك مقطع «نیمصفحهای» ـ البته در ماههای اول كار ـ حداكثر یك ساعت زمان میبرد. البته با گذشت زمان و انس گرفتن شما با حفظ قرآن، این زمان كاهش خواهد یافت. شما میتوانید نیمی از این تكرار را در میانه روز و نیم دیگر را هنگام شب انجام دهید. «مرور در میانمدت» به این معناست كه شما محفوظات هفته اخیر خود را در روزهای بعد، حداقل یك بار تكرار كنید. انجام این كار زمان چندانی نیاز ندارد [5] و بهتر است پیش از حفظ جدید (یعنی در ابتدای روز) انجام شود. «مرور در بلندمدت» هم مربوط به مرور دورهای محفوظات است و برنامهریزی آن به حجم محفوظات حافظان بستگی دارد. برای مثال، حافظان 5 جزء و كمتر، در هفته باید یك بار كل محفوظات خود را دوره كنند؛ حافظان 10 جزء هر روز نیاز به مرور یك جزء از محفوظات گذشته خود دارند؛ این میزان برای حافظان 20 جزء، دو جزء در روز پیشنهاد میشود. حافظان كل هم ـ مشروط به عملی كردن برنامه تثبیت كلی محفوظات پس از اتمام حفظ كل قرآن ـ میتوانند به مرور روزانه یك جزء بسنده كنند. میتوانید در صورت تمایل از زمانبندی زیر، برای حفظ و مرور روزانه خود استفاده كنید: [6] نیمساعت در آغاز روز: مرور در میانمدت + حفظ مقطع جدید نیمساعت در میانه روز: مرور در كوتاهمدت نیمساعت در آغاز شب: (باقیمانده) مرور در كوتاهمدت + (بخشی از) مرور در بلندمدت نیمساعت در پایان شب: مرور در بلندمدت پی نوشت: [1] . لازم به ذكر است كه این برنامه به طور خاص برای كسانی كه امكان شركت در كلاسها و جلسات حفظ قرآن و بهرهمندی از توصیههای اساتید و معلمان حفظ را ندارند پیشنهاد میشود. در صورت امكان شركت در كلاسهای حفظ، این توصیهها و برنامهها از سوی اساتید و معلمان محترم به علاقمندان ارائه خواهد شد. [2] . برای مثال، در آغاز روز نیمساعت را به حفظ مقطع جدید (و در صورت امكان مرور صفحاتی كه اخیراً حفظ كردهاید) اختصاص دهید، پس از آن نیمساعت در میانه روز (قبل یا بعد از نماز ظهر و عصر)، نیمساعت در اوایل شب (قبل یا بعد از نماز مغرب و عشاء) و نیمساعت پیش از خواب شبانه به مرور مقطعی كه تازه حفظ كردهاید و نیز محفوظات گذشته بپردازید. [3] . تصور نكنید كه سه ماه زمان زیادی برای حفظ یك جزء است. باز هم تكرار میكنیم كه در حفظ قرآن «كیفیت» حرف اول و آخر را میزند. حفظ كردن حجم زیادی از قرآن در مدتزمانی اندك ممكن، اما كمفایده است و میتواند پس از گذشت چند ماه موجب دلسردی شما شود (اتفاقی ناخوشایندی كه برای بسیاری از مشتاقان حفظ قرآن افتاده است). ضمناً توجه داشته باشید كه شما پس از این سه ماه برنامه خود را تغییر میدهید و خواهید توانست به راحتی «یك صفحه» در روز حفظ كنید و به این ترتیب شما در هر ماه یك جزء را حفظ خواهید كرد. اما توصیه میكنیم در گامهای اول از عجله پرهیز كنید. [4] . از اینرو در روزهایی كه برنامهای برای حفظ قسمتهای جدید ندارید (در برنامه ما روزهای پنجشنبه و جمعه) این قسم مرور هم مطرح نمیشود. [5] . بین 10 تا 15 دقیقه. [6] . مجدداً یادآور میشویم كه این برنامه صرفاً یك پیشنهاد و به منزله ارائه یك نمونه است. شما میتوانید به تناسب اوقات فراغت و فعالیتهای دیگر زمانبندی دلخواه خود را تنظیم كنید.
برچسب : درس چهاردهم, نمونه برنامه عملی برای حفظ ومرور, نویسنده : سيدابراهيم الحيدري ebrahimquran بازدید : 737